Badania naukowe pokazują, że środki czyszczące i piorące, których na co dzień używamy w naszych gospodarstwach domowych, mogą szkodliwie działać nie tylko na nasze zdrowie, ale także na środowisko. Wszelkie detergenty (detergentis po łacinie oznacza „czyszczący”) - choć producenci muszą stosować się do surowych norm - są nieprzyjazne środowisku przede wszystkim ze względu na fosforany, które trafiają do ścieków i zanieczyszczają wody. Mogą powodować eutrofizację, czyli mówiąc potocznie, „zakwitanie” wody.
Jako Stowarzyszenie od dawna staramy się uczulać społeczeństwo, jak ważna jest jakość wody dla naszego środowiska. Informujemy o tym, że środki chemiczne, które stosujemy w codziennym życiu do zachowania czystości, mogą mieć negatywny wpływ na ekosystem. Przekonujemy, że warto wybierać produkty bezpieczne i dobrze przebadane, których producenci uwzględniają światowy trend dbania o środowisko w procesie tworzenia środków czystości do powszechnego użytku.
Pamiętajmy, że Lepsza Polska zaczyna się w naszych domach. Dlatego przygotowaliśmy dla Państwa kilka praktycznych przepisów na domowe preparaty ekologiczne, które z powodzeniem mogą zastąpić znane nam detergenty.
Czyszczenie mebli drewnianych? Wystarczą olejek cytrynowy, oliwa z oliwek i sok z cytryny.
¼ szklanki oliwy z oliwek wymieszać z ¼ szklanki soku z cytryny. Następnie za pomocą ściereczki nasączonej w tej mieszance wystarczy przetrzeć powierzchnię mebli. Po zakończeniu czyszczenia pozostawić je do całkowitego wyschnięcia.
Świetne produkty do pielęgnacji drewnianych mebli to także zaparzona kawa, mleko i wosk pszczeli.
Płyn do mycia WC? Wystarczą 4 łyżki boraksu, 4 łyżki mydła w proszku, 200 ml wrzącej wody oraz 10-20 kropli olejku z drzewa herbacianego.
Mydło i boraks rozpuszczamy razem we wrzątku (najlepiej w słoiku), a następnie czekamy, aż całkowicie ostygnie, po czym - za pomocą lejka - przelewamy do butelki. Na koniec dodajemy olejku eterycznego i wszystko ponownie dobrze mieszamy. Płynu warto również używać do czyszczenia szczotki do muszli klozetowej. Pojemnik na szczotkę trzeba napełnić maksymalnie do połowy; płyn wymieć na świeży każdorazowo podczas czyszczenia toalety (lub w miarę potrzeby częściej).
Mycie okien? Trzeba przygotować 100 ml wody, 100 ml spirytusu salicylowego, który jest dostępny w aptekach lub drogeriach, oraz łyżeczkę octu. Wszystko wlewamy do pojemnika ze spryskiwaczem - i już!
Podobnie łatwo można przygotować uniwersalny płyn do czyszczenia. Potrzeba szklanki wody, szklanki octu cytrynowego (jeśli zależy nam na czasie, możemy dodać zwykłego octu spirytusowego lub jabłkowego), 10 kropli naturalnego olejku eterycznego (może być miętowy, cytrynowy, lawendowy lub z drzewa herbacianego).
Składniki trzeba połączyć ze sobą i przelać do butelki. Przed każdym użyciem należy wstrząsnąć. Płyn nie psuje się, więc spokojnie może być przechowywany w temperaturze pokojowej.
W prosty sposób można także przygotować ekologiczny płyn do mycia naczyń. Będziemy potrzebować 3 średnich cytryn, 1,5 szklanki wody, 1 szklanki soli drobnoziarnistej i 1 szklanki białego octu.
Należy wycisnąć sok z trzech owoców, a następnie zmieszać z wodą, solą i octem. Uzyskany płyn gotować w garnku przez około 10 minut, ciągle mieszając. Gdy płyn ulegnie zagęszczeniu - przelać go do szklanego naczynia. I gotowe!
Jak więc widać, nasze domowe gospodarstwa mogą być bardziej ekologiczne przy niewielkim nakładzie i bez detergentów.
Magiczna moc octu - 5 ekologicznych zastosowań
1. Ocet zapachowy:
Potrzebne są: duży słoik z pokrywką, butelka octu, skórki z 3 cytryn lub skórki z 2 pomarańczy lub kilka gałązek lawendy.
Nieprzyjemny zapach octu można zneutralizować dodając do niego naturalne produkty takie jak skóra z 2-3 cytryn, skórka z 2 pomarańczy lub kilka gałązek lawendy. Obecnie w sklepach dostępne są także octy zapachowe.
Przepis:
- Włożyć skórki cytryny/pomarańczy/gałązki lawendy do słoika i zalać octem.
- Odstawić na 7 dni (jeśli czas nagli, można użyć wcześniej).
- Przelać przez sitko.
2. Naturalny płyn do płukania - zamiast chemii
Potrzebne są: ocet, olejek eteryczny, szklanka, łyżeczka do zamieszania.
Zastępuje chemiczne płyny do płukania, które zawierają mikroplastiki i alergeny.
Efekt: zmiękcza tkaniny, usuwa resztki detergentów, neutralizuje nieprzyjemne zapachy.
Przepis:
- ½ szklanki octu spirytusowego (lub jabłkowego dla łagodniejszego zapachu).
- Opcjonalnie: kilka kropli olejku eterycznego (np. lawenda, cytryna, eukaliptus).
Jak używać?
- Wlać do komory na płyn do płukania w pralce.
- Prać jak zwykle.
Efekt: ubrania są miękkie, świeże i bez osadu z detergentów, ciemne rzeczy nie łapią brzydkiego zapachu tak jak w przypadku płynów zmiękczających
3. Zamiennik płynu nabłyszczającego do zmywarki.
Wlej ocet w miejsce płynu nabłyszczającego.
4. Odkamieniacz do łazienki - okłady octowe, usuwanie osadów z czajnika, prysznica, toalety
Potrzebne są: ocet, ręcznik papierowy i/lub szmatka, woreczek strunowy.
Zastępuje drogie i agresywne środki odkamieniające. Ciepły ocet przynosi jeszcze lepsze rezultaty.
Efekt: rozpuszcza kamień, usuwa osady, zapobiega zatykaniu się dysz i rur.
Czajnik
- Wlać szklankę octu do czajnika/ekspresu.
- Dolać wody do maksymalnego poziomu.
- Zagotować.
- Odstawić na 30-60 minut.
- Wylać i przepłukać 2-3 razy czystą wodą lub nawet ją zagotować i wylać.
Prysznic i słuchawka prysznicowa
- Zanurzyć słuchawkę prysznicową na godzinę w woreczku strunowym z octem
- Przetrzeć i spłukać wodą.
Toaleta
- Wlać szklankę octu do muszli klozetowej.
- Odczekać godzinę lub na całą noc.
- Wyszorować szczotką i spłukać.
Efekt: zero kamienia, czystość bez agresywnych chemikaliów.
5. Płyn do mycia szyb - ocet + woda, brak smug
Potrzebne są: ocet, dwie miski: z czystą wodą i wodą z octem, ściereczka do szyb, gazeta, ściągaczka.
Zastępuje klasyczne płyny do szyb, które pozostawiają chemiczny osad.
Efekt: lśniące, bezsmugowe okna.
Przepis:
- ½ szklanki octu (może być zapachowy).
- ½ szklanki wody.
Jak używać?
- Wlać do butelki ze spryskiwaczem.
- Spryskać szybę i wytrzeć ściereczką z mikrofibry lub gazetą.
Efekt: brak smug, a dzięki właściwościom antystatycznym brud osadza się wolniej.
6. Uniwersalny środek czyszczący, neutralizator zapachów - ocet w lodówce
Zastępuje chemiczne środki dezynfekujące.
Efekt: usuwa tłuszcz, bakterie, brud, osady i zapachy jedzenia, niszczy pleśń.
Przepis:
- 1 szklanka octu zapachowego (ze skórkami z pomarańczy lub cytryny).
- 1 szklanka wody.
Jak zrobić?
- Połączyć składniki.
- Przelać do butelki ze spryskiwaczem.
Jak używać?
- Spryskiwać blaty kuchenne, stoły, zlew, kafelki, klamki, lodówkę.
- Wytrzeć ściereczką z mikrofibry.
Efekt: naturalnie czysty i pachnący dom.
Oprac. Dominika Tarczyńska, Przemysław Szubartowicz
